Laatste EUDR update - tóch een jaar uitstel?
De EUDR blijft in beweging. Waar de Europese Commissie in oktober nog voorstelde geen uitstel toe te passen, kiest het Europese Parlement nu voor een andere koers: wél een uniform jaar uitstel voor alle bedrijven, aangevuld met extra versoepelingen. Lees wat dit laatste EUDR-voorstel betekent voor jouw organisatie.
Het lijkt alsof er elke week een nieuwe wind waait betreft de EUDR.
De oorspronkelijke ingangsdatum van de EUDR is 30 december 2025.
Maar op 21 oktober 2025 presenteerde de Europese Commissie een voorstel om de EUDR níet met een jaar uit te stellen. Dit voorstel ging vervolgens naar de Raad van de Europese Unie.
Op 19 november 2025 reageerde de Europese Raad met een eigen voorstel, waarin de EUDR wél ineens met een jaar wordt uitgesteld met verschillende aanpassingen om de administratieve lasten voor bedrijven verder te verlagen. Met het meest recente voorstel van het Europees Parlement op 26 november - wordt het uitstel en de versoepelingen nogmaals bevestigd. De kans is groot dat deze veranderingen worden doorgevoerd.
We zetten het aanpassingsproces van de wet en de de laatste stand van zaken op een rij.
**Let op dit is nog enkel een voorstel. We zullen moeten afwachten wat de definitieve aanpassingen aan de EUDR zijn.
Hoe wordt een EU-wet aangepast?
Een wijziging van EU-wetgeving verloopt via een vast proces:
Stap 1. Wetsvoorstel: De Europese Commissie (de Commissie) doet een wetsvoorstel.
Stap 2. Positie aannemen: Het Europees Parlement (het Parlement) en de Raad van de Europese Unie (de Raad) vormen daarna ieder hun eigen positie. Ze kunnen amendementen voorstellen, akkoord gaan of het voorstel afwijzen.
Stap 3. Onderhandeling: Vervolgens onderhandelen Parlement, Raad en Commissie in een triloog over de definitieve tekst.
Stap 4. Goedkeuring: Zowel het Parlement als de Raad moeten daarna de definitieve tekst goedkeuren.
Stap 5. Inwerktreding: Pas daarna treedt de aangepaste wet officieel in werking.
Het EUDR-aanpassingsproces
De huidige ingangsdatum van de EUDR is 30 december 2025. Stap 1 en 2 zijn nu doorlopen:
Stap 1 - Nieuw wetsvoorstel: Op 21 oktober 2025 presenteerde de Commissie een voorstel om de EUDR níet met een jaar uit te stellen, maar wel versoepelingen toe te passen. Dit voorstel ging vervolgens naar de Raad.
Stap 2 - Positie aannemen:
- Op 19 november 2025 nam de Raad positie aan met een eigen voorstel, waarin de EUDR wél met een jaar wordt uitgesteld. Daarnaast stemde de Raad in met de door de Commissie voorgestelde versoepelingen.
- Op 26 november 2025 nam het Europees Parlement positie aan waar het instemde met één jaar uitstel en de eerder voorgestelde versoepelingen.
**Let op: Hoewel de Commissie, de Raad en het Parlement nu allemaal een positie hebben ingenomen, is er nog géén definitieve tekst.
Stap 3, 4, en 5 zijn nu aan de beurt. Pas na deze stappen is er duidelijkheid over de definitieve ingangsdatum en de exacte inhoud van de EUDR aanpassingen. Zodra er updates zijn over deze stappen, vullen we dit blog aan.
4 voorgestelde EUDR aanpassingen
Hieronder laten we zien welke wijzigingen momenteel zijn voorgesteld en wat de posities van de 3 verschillende EU-organen zijn. Dit zijn dus nog géén definitieve aanpassingen, maar vormen de basis voor de onderhandelingen in stap 3.
1. Uitstel voor grote en middelgrote bedrijven
Europese Commissie - 21 oktober:
Er komt geen jaar uitstel. Voor grote en middelgrote bedrijven blijft de ingangsdatum van 30 december 2025 staan.
Wel stelt de Commissie een transitieperiode van zes maanden voor - ook wel een grace period genoemd. Tijdens deze periode ligt de nadruk op begeleiding en opstartondersteuning en zal er nog geen actieve handhaving of sancties plaatsvinden.
Europese Raad & Parlement - 19 & 26 november:
De Europese Raad en het Europees Parlement stellen voor wél de EUDR met een jaar uit te stellen naar 30 december 2027 voor grote- en middelgrote bedrijven. Er is geen sprake van een grace period.
2. Extra tijd voor micro- en kleine bedrijven
Europese Commissie - 21 oktober:
Voor micro- en kleine bedrijven wordt de termijn iets verlengd. Hun EUDR-verplichtingen gelden nu vanaf 30 december 2026, in plaats van 30 juni 2026.
**Let op: Belangrijk is dat de EUDR over het algemeen spreekt over “MKB” als één groep. In dit voorstel maakt de Europese Commissie echter een duidelijk onderscheid tussen middelgrote bedrijven enerzijds en kleine en micro-ondernemingen anderzijds.
Definities onder de EUDR:
- Micro-onderneming: maximaal € 450.000 balanstotaal, € 900.000 jaaromzet, < 10 werknemers
- Kleine onderneming: maximaal € 5–7,5 mln balanstotaal, € 10–15 mln jaaromzet, < 50 werknemers
- Middelgrote onderneming: maximaal € 25 mln balanstotaal, € 50 mln jaaromzet, < 250 werknemers
Met dit onderscheid wordt duidelijk dat de extra voorbereidingstijd alleen geldt voor micro- en kleine bedrijven. Middelgrote bedrijven vallen onder de eerste groep en moeten dus nog voldoen aan de EUDR vanaf 30 december 2025.
Europese Raad & Parlement - 19 & 26 november:
Beiden schrappen het voorstel van de Commissie en kiezen ervoor de EUDR voor micro- en kleine bedrijven met één jaar uit te stellen naar 30 juni 2027.
3. Nog maar één zorgvuldigheidsverklaring vereist per keten
Europese Commissie - 21 oktober:
Stelt voor dat er voortaan slechts één zorgvuldigheidsverklaring (ZVV) nodig is per productketen voor een risicogrondstof:
- Alleen de upstream marktdeelnemers - de bedrijven die als eerste risicogrondstoffen of relevante producten op de EU-markt brengen - moeten nog een ZVV indienen.
- Downstream marktdeelnemers en handelaren hoeven geen ZVV meer in te dienen.
Dit betekent dat één enkele verklaring aan het begin van de keten voldoende is. Zo wordt dubbele registratie voorkomen, terwijl de traceerbaarheid behouden blijft.
*Bijvoorbeeld: Bij de invoer van cacaobonen hoeft alleen de importeur die de bonen de EU binnenbrengt een ZVV in te dienen. De chocoladeproducent die de bonen verwerkt, hoeft geen nieuwe ZVV meer aan te maken in het TRACES systeem.
Europese Raad & Parlement - 19 & 26 november:
Beiden gaan mee in dit voorstel. De Europese Raad breid dit uit met de verplichting dat alleen de eerste downstream marktdeelnemer het referentienummer van de initiële zorgvuldigheidsverklaring moet bewaren en doorgeven. Het Europees Parlement benoemt deze extra versoepeling niet expliciet in hun voorstel.
4. Eenvoudigere regels voor upstream micro- en kleine marktdeelnemers m.b.t laag-risicolanden
Europese Commissie - 21 oktober:
Voor micro- en kleine upstream-marktdeelnemers met relevante producten uit laagrisicolanden vervalt de verplichting om een volledige ZVV op te stellen. De Europese Commissie schat dat onder deze versoepeling vrijwel alle boeren en boseigenaren binnen de EU vallen.
Zij kunnen volstaan met een vereenvoudigde, eenmalige verklaring in het EUDR-systeem. Hoe deze verklaring er precies uit komt te zien, is nog niet bekend.
Europese Raad & Parlement - 19 & 26 november:
De Europese Raad gaat mee in dit voorstel - upstream micro- en kleine marktdeelnemers hoeven slechts een eenmalige vereenvoudigde aangifte in te dienen.
Wat betekenen deze aanpassingen in de praktijk?
De EUDR blijft van kracht, maar de invoering wordt dus hoogstwaarschijnlijk uitgesteld en anders ingericht.
De kern van de wet - de traceerbaarheid van ontbossingsvrije grondstoffen - blijft overeind.
De aanpassingen richten zich vooral op de verdeling van verantwoordelijkheden binnen de keten en op het verminderen van administratieve lasten.
Dit zijn de gevolgen van de laatste berichtgeving:
- Upstream middelgrote tot grote marktdeelnemers: Voor jou blijven alle oorspronkelijke EUDR-verplichtingen gelden, maar nu met een grote kans op een jaar uitstel in plaats van een grace period.
- Downstream grote en middelgrote marktdeelnemers en handelaren: Voor jou is het nog onzeker wat je moet doen. Waarschijnlijk vervalt de verplichting om zelf een zorgvuldigheidsverklaring (ZVV) in te dienen. Wel blijf je eventueel verantwoordelijk voor het aantonen dat al je EUDR-plichtige producten volledig traceerbaar zijn tot aan de bron én ontbossingsvrij zijn**. Alleen de eerste downstreammarktdeelnemers moeten straks waarschijnlijk het referentienummer van de initiële verklaring bewaren en doorgeven.
**Let op: dit is aan aanname en wordt nog niet expliciet beschreven in het voorstel.
Onze verwachting:
Wij gaan er nu van uit dat je je interne product- en datasystemen alsnog moet aanpassen om EUDR-gegevens te koppelen aan de herkomst informatie uit de upstream-zorgvuldigheidsverklaring.
Wat dit precies betekent voor de verplichtingen rondom zorgvuldigheid (informatieverzameling, risicobeoordeling en risicobeperkende maatregelen) is nog onduidelijk. Onze verwachting is dat deze eisen mogelijk worden vereenvoudigd. Meer duidelijkheid volgt wanneer het definitieve akkoord van de Europese Raad en het Europees Parlement er is.
- Upstream micro- en kleine markdeelnemers: In plaats van een complete ZVV, hoef jij waarschijnlijk alleen nog een vereenvoudigde verklaring in te dienen.
EUDR vereenvoudigingsevaluatie
De Raad en het Europees Parlement hebben ook de Europese Commissie opgedragen om uiterlijk 30 april 2026 een evaluatie uit te voeren naar de impact en administratieve lasten van de EUDR.
Als uit deze evaluatie blijkt dat verdere vereenvoudigingen nodig is, moet de Commissie dit aanvullen met een nieuw wetgevingsvoorstel.
Hoe nu verder?
De aanpassingen blijven vooralsnog een voorstel. De Raad start nu de onderhandelingen met het Europees Parlement. Hun doel: vóór 30 december 2025 - de datum waarop de huidige EUDR in werking treedt - tot een definitief akkoord komen. Omdat zowel de Raad als het Parlement een jaar uitstel én versoepelingen voorstellen, is de kans groot dat deze in de definitieve tekst terechtkomen.
Ons advies: De EUDR kost veel werk. Als middelgroot-groot upstream marktdeelnemer zul je dit werk alsnog moeten verrichten. Zie het mogelijke jaar uitstel als kans om je processen nu al te stroomlijnen. Bedrijven die hun zorgvuldigheidssysteem, leveranciersdata en risicoanalyse vroegtijdig op orde brengen, profiteren straks van een soepelere implementatie en minder last-minute stress.
Bronnen:
Meer weten over jouw specifieke EUDR verplichtingen?
Lees al onze EUDR gidsen in ons EUDR kenniscentrum.